Vuursalamander

23 juli 2024

Laatste update op 4 september 2024

🌧 Een leefbaar thuis voor de vuursalamander

Met zijn felgekleurde huid en unieke patronen, is de vuursalamander (Salamandra salamandra) één van de iconen van de Limburgse natuur. Het is één van de grootste salamanders van Europa en kan wel 20 cm groot worden. Helaas staat de vuursalamander onder druk en is hij kwetsbaar door habitatverlies en de hardnekkige schimmelziekte Bsal (Batrachochytrium salamandrivorans).

🌿 Leefomgeving

De vuursalamander heeft een schone leefomgeving nodig om te overleven. Hij voelt zich thuis in een heuvelachtig landschap met vochtige loofbossen met bronbeekjes en bronpoelen. Heldere zuurstofrijke waterbronnen en een hoge bodemvochtigheid zijn de belangrijkste biotoopeisen.

💞 Voortplanting

De vuursalamander is geslachtsrijp vanaf 5 jaar en kunnen bij geschikte omstandigheden 25 jaar oud worden en in gevangenschap zelf 50. In tegenstelling tot watersalamanders zetten ze geen eitjes af maar brengen levende larven ter wereld. Deze larven zijn ongeveer 3 cm groot, bruin gespikkeld en overleven de eerste 4 maanden in helder zuurstofrijk water van bronbeekjes en bronpoelen. Verlies van habitat en vervuiling vormen een grote bedreiging.

☠️ Schimmel

De dodelijke schimmelziekte Bsal vreet de huid van de salamander weg waardoor de het diertje sterft. Deze ziekte is via dierenhandel vanuit Azië meegelift en tast verschillende soorten salamanders aan in heel Europa.

🐌 Voedsel

Het favoriete hapje van de vuursalamander is de naaktslak en verder eet hij wormen en andere kleine kruipers.

⚡️ Giftig

De vuursalamander kan zijn unieke gif wel tot een meter ver wegspuiten als hij zich ernstig bedreigt voelt. De jonge bruine larven hebben nog geen gif. Zonder zwart-gele waarschuwingskleur en zonder gif zijn ze kwetsbaar voor predatie.

🛡️ Bedreigd

De vuursalamander heeft op de Rode Lijst de status ‘Bedreigd’. Een gezonde leefomgeving is cruciaal voor het voortbestaan van de vuursalamander. Door de beperkte aantal geschikte voortplantingswateren goed te beschermen en te zorgen voor schone bossen, heldere beekjes en brongebieden kunnen we helpen hun populatie te herstellen en te behouden.

🐾 Infrastructuur

De huidige landschapsinrichting bij het Bunderbos en het plateau veroorzaken dat het Leukdervoetpad bij hoosbuien wegspoelt. De wildwaterbaan die dan ontstaat sleurt puin mee richting de beek waar de larven proberen te overleven. Willen we de vuursalamander behoeden voor uitsterven in Nederland dan vraagt dat om een herinrichting van het gebied met betere waterberging.

👉 Verder lezen

• Verdiep je in de achtergrondinformatie over de vuursalamander van Ravon.
• In Gaiazoo leeft een ‘reservepopulatie’ vuursalamanders.
• Nature today portretteerde de Vuursalamander als ‘Lazuruspopulatie’ eerder deze maand.
• In onze linkedinpost kun je een filmpje zien van de effecten van de hoosbuien bij het bunderbos, ook in deze post van Ravon.
• Op 2 september was het weer raak, zie ons Linkedinbericht, instagram en facebookbericht.
• Facebook video van Provincie Limburg waarin ze uitleg geven over het Leukdervoetpad, de Leukderbeek en de vuursalamander. In september 2020 is er een uitvoeringsovereenkomst ondertekend door Provincie Limburg, Gemeente Meerssen en Waterschap Limburg om samen aan de slag te gaan met een oplossing voor het Leukerdervoetpad.
• Mooi artikel van Heuvelland Vandaag. De video toont ecoloog Naomi Lambrikx op de locatie van de vuursalamander in het Bunderbos, waar ze uitlegt wat de knelpunten zijn.

Dit artikel is ook verschenen op onze Linkedin pagina.