Onderzoeksrapporten gevolgen MAA voor toerisme in Zuid-Limburg spreken elkaar tegen

17 december 2020

Onderzoeksrapporten gevolgen MAA voor toerisme in Zuid-Limburg spreken elkaar tegen

Momenteel vindt veel discussie plaats over de toekomst van de luchthaven Maastricht Aachen Airport (MAA). Door de provincie is een onafhankelijke ‘verkenner’ in de persoon van Pieter van Geel aangesteld om de provincie hierin te adviseren. Een in dat kader verricht onderzoek door bureau Ecorys concludeerde vorige maand dat er geen negatieve gevolgen voor het toerisme in Zuid-Limburg zijn van vluchten van en naar MAA. Een vrijwel tegelijkertijd verschenen onderzoek in opdracht van een aantal toeristisch-recreatieve belangenorganisaties laat een heel andere uitkomst zien.

Toerisme belangrijk voor economie

De toeristisch-recreatieve sector is een belangrijke economische pijler van Zuid-Limburg en het Heuvelland. In de groene gemeenten, die vallen onder het Nationaal Landschap Zuid-Limburg, is gemiddeld 25% van de beroepsbevolking direct werkzaam in de toeristische bedrijfstak (in sommige gemeenten zoals Valkenburg a/d Geul en Vaals zelfs nog hoger). De toeristisch-recreatieve sector in Zuid-Limburg zorgde in 2018 voor ruim 21.000 banen. Toeristen en recreanten besteedden in 2016 2,2 miljard euro in Zuid-Limburg (Visie Vrijetijdseconomie Zuid-Limburg 2030, BureauBuiten, 2019). Uit onderzoek blijkt dat toeristen en recreanten vooral naar het Heuvelland komen voor natuur, landschap, rust en ruimte.

Discussie rond nieuw Luchthavenbesluit

Er wordt een nieuw Luchthavenbesluit voor MAA voorbereid, dat inzicht gaat geven in het aantal passagiers- en vrachtvluchten in de komende jaren. In dat kader woedt momenteel een hevige discussie tussen voor- en tegenstanders van uitbreiding van de luchthaven. De provincie heeft in de persoon van oud staatssecretaris Pieter van Geel een onafhankelijke verkenner aangewezen, die zich momenteel buigt over de vraag hoe MAA een duurzaam en toekomstbestendig vliegveld kan worden.

In dat kader heeft adviesbureau Ecorys recent onderzocht welke gevolgen MAA heeft voor het toerisme in Zuid-Limburg. Daarvoor heeft zij de ontwikkeling van de toeristische sector in Zuid-Limburg vergeleken met de ontwikkelingen in de luchtvaart. “We vinden op basis van de beschikbare kwantitatieve gegevens geen aanwijzingen dat de toeristisch-recreatieve sector sterk negatieve gevolgen heeft ervaren van de toename in luchtvaartactiviteit van MAA”. Helemaal uitgesloten wordt dit echter niet: “Dit neemt niet weg dat het denkbaar is dat de toeristisch-recreatieve sector een andere ontwikkeling had laten zien zonder de aanwezigheid van MAA” (Economische betekenis Maastricht Aachen Airport, Ecorys, 2020).

Zorgen over geluidsoverlast

De toeristisch-recreatieve brancheorganisaties Koninklijke Horeca Nederland, Hiswa-Recron en Visit Zuid-Limburg zijn bezorgd over de invloed die geluidsoverlast van vliegverkeer heeft op het toeristisch potentieel van Zuid-Limburg. Daarom hebben zij Breda University opdracht gegeven om hiernaar onderzoek te doen. De uitkomsten van dit onderzoek laten een heel andere uitkomst zien dan het hiervoor gesignaleerde Ecorys-onderzoek.

Toerisme en recreatie in Zuid-Limburg blijken wel degelijk hard geraakt te worden door geluidsoverlast van vliegtuigen. “De algemene conclusie uit deze verkennende studie is dat er zeker negatieve effecten optreden op de specifieke toeristische kwaliteiten van het Zuid-Limburgse heuvelland als gevolg van de aan- en uitvliegroutes van MAA en dat deze effecten aanzienlijk sterker zullen worden”. De gemiddelde bezoeker van het gebied komt voor natuur-, landschaps- en stiltebeleving en is behoorlijk gevoelig voor geluidhinder. “Het rustige landschappelijke karakter zal worden aangetast en de natuur- en stiltebeleving zal beduidend afnemen (”Impact van Luchtvaartgeluid op Toerisme en Recreatie, Breda University, 2020).

Uitkomsten MKBA

De discussie zal nog wel even doorgaan. Het advies van Pieter van Geel wordt begin volgend jaar verwacht. Dan zullen ook de uitkomsten van de Maatschappelijke Kosten Baten Analyse, opgesteld in opdracht van de Alliantie Tegen Uitbreiding Vliegveld Beek, bekend zijn. Provinciale Staten zullen zich in 2021 over al deze gegevens moeten buigen, om vervolgens tot een weloverwogen besluit over de nieuwe vergunning voor MAA te komen.