Panelleden Groene Peiler zijn energiebewust

2 maart 2010

Panelleden Groene Peiler zijn energiebewust

De Milieufederatie Limburg heeft de panelleden van de Groene Peiler begin 2010 een vragenlijst voorgelegd met de thema’s energie en energiebesparingen. In totaal vulden 154 mensen deze online-enquête in. Vrijwel alle respondenten geven aan dat ze energiebesparing belangrijk (37,7%) tot zeer belangrijk (61,7%) vinden.

Energiezuinige lampen Energiebesparende maatregelen zijn gemeengoed geworden. In elk huishouden vind je tegenwoordig spaar- of LED-lampen. Huizen worden steeds beter geïsoleerd en bij de aanschaf van electrische apparaten speelt het energielabel een steeds belangrijkere rol. In hoeverre is energiebesparing belangrijk voor de panelleden van de Groene Peiler? Vrijwel alle respondenten geven aan dat ze energiebesparing belangrijk (37,7%) tot zeer belangrijk (61,7%) vinden. Het energiebewustzijn ligt hoog in alle gezinstypes, leeftijdsklassen, sociale klassen, opleidingsniveaus of woonmilieus. De belangrijkste stimulans om energie te besparen is van financiële aard (bijvoorbeeld een premie bij de aankoop van spaarzame toestellen).

Liefst 59% geeft aan dat het ontvangen van een premie bij aankoop van een energiezuinig apparaat stimuleert om een energiezuinige keuze te maken. 46% geeft aan dat ze gepersonaliseerde informatie over besparingen die concreet gerealiseerd kunnen worden in hun huishouden, een goede stimulans vinden om energie te besparen. Ruim 44% van de panelleden zegt niet op de hoogte te zijn van het energieverbruik van de apparaten die ze in huis hebben. Daarom vinden ze het belangrijk dat inzichtelijk gemaakt wordt hoeveel energie de diverse aparaten verbruiken. Andere redenen die de deelnemers kunnen stimuleren om energie te besparen zijn: een stijgende energieprijs, betere subsidiëring van energiebesparende maatregelen (zoals het zonnepanelenbeleid in Duitsland) of de noodzaak om de woning te isoleren. Ook vindt men dat de overheid en het bedrijfsleven het goede voorbeeld zouden moeten geven.

Uit de enquete blijkt dat de belangrijkste reden om geen energie te besparen van financiële aard is. Het vraagt dure investeringen. Ook de informatievoorziening laat te wensen over. Informatie over energiebesparing is soms tegenstrijdig en ingewikkeld. Ruim 30% van de deelnemers noemt als reden ‘geen zin in de rompslomp die een verbouwing met zich mee brengt’. Bewoners van een huurwoning zijn bovendien voor grote energiebesparende maatregelen (zoals muur-, vloer of dakisolatie) afhankelijk van hun woningbouwvereniging.

Verlichting

Een gemiddelde woning telt zo’n 35 lampen. Spaarlampen en ledlampen worden het vaakst gebruikt in ruimtes waar het licht lang brandt, zoals in de woonkamer. Een vijfde deel van de gezinnen die spaar- en ledlampen gebruiken, laat zijn spaarlampen langer branden dan voorheen hun gewone gloeilampen. Hierdoor gaat een deel van het besparende effect verloren. Van de deelnemers weet 53% zeker dat ze in de toekomst kapotte gloeilampen gaan vervangen door spaarlampen of ledlampen. Ruim 20% overweegt om kapotte gloeilampen te vervangen door een energiezuiniger alternatief. Bijna 80% van de respondenten wacht tot de huidige gloeilampen stuk gaan alvorens ze te vervangen door spaar- of ledlampen. Redenen om geen spaar- of ledlampen te gebruiken zjin: de lampen zijn te duur in aanschaf, ze verlichten niet goed, ze zijn te groot én ze zijn niet mooi om te zien.

Zonne-energie

Vrijwel alle respondenten weten wat een zonnepaneel is. Het gebruik van zonnepanelen is echter nog zeer beperkt. 87% van de deelnemers vindt dat zonne-energie zorgt voor een milieuvriendelijke aanmaak van warm water en elektriciteit. Verder meent 84% dat zonne-energie de uitputting van de olie- en gasvoorraad vermijdt. Over de vraag of zonne-energie financieel interessant is, lopen de meningen erg uiteen. Ruim 30% vindt zonne-energie financieel oninteressant, 33% vind het wel interessant en ruim 23% is neutraal. Op de vraag of het wel interessant is om in Nederland (een land met relatief weinig zonne-uren) zonne-energie toe te passen, antwoordt 78% van de deelnemers dat er voldoende zon in Nederland is om zonne-energie interessant te maken. Daarnaast speelt ook de esthetische waarde een rol. 24% vindt zonnepanelen mooi tot zeer mooi, 33% vindt ze lelijk en 41% is neutraal ten opzichte van zonnepanelen. Bij de stelling ‘het gebruik van zonnepanelen is niet milieuvriendelijker dan de klassieke methodes om water op te warmen of elektriciteit temaken’ geeft 80% aan dat zij wel degelijk denken dat zonnepanelen milieuvriendelijker zijn dan de klassieke methodes.

Windenergie

Ruim 85% van de deelnemers vindt dat windmolens zorgen voor een milieuvriendelijke aanmaak van energie. Windenergie wordt dus positief beoordeeld qua milieuvriendelijkheid, nog meer dan zonne-energie. Over de esthetische waarde van windmolens lopen de meningen uiteen: 44% vindt windmolens niet mooi, 30% antwoordt neutraal er tegenover te staan en ruim 23% vindt ze mooi. De nadelen van een windmolen (landschapsvervuiling én geluidsoverlast) scoren hoog. Bijna 47% van de respondenten vindt dat de kwaliteit van het uitzicht door een windmolen negatief wordt beïnvloed. Ruim 31% vindt een windmolen in het landschap niet storend. Ook als het om geluidsoverlast gaat, zijn de meningen verdeeld: 27% vindt dat windmolens te veel lawaai maken, 32% is neutraal, 22% ervaart geen geluidsoverlast en 17% heeft geen mening. Slechts 19% van de panelleden is van mening dat windmolens geen gevaar vormen voor vogels, ruim 50% denkt dat vogels wel degelijk hinder ondervinden. Een kleine 50% van de deelnemers vind het geen probleem als er een windmolenpark in hun buurt zou plaatsen. Ruim 30% wil dit absoluut niet. Daarnaast denken jongeren positiever over windmolens dan ouderen. In de leeftijdscategorie 20-29 jaar vindt 75% het geen probleem als er een windmolenpark in de buurt geplaatst wordt. In de leeftijdscategorie 70 jaar en ouder vind ruim 62% het wel een probleem. 52% van de panelleden zou iets meer willen betalen voor elektriciteit die op milieuvriendelijke wijze geproduceerd is. Ruim 14% wil redelijk wat meer betalen en een kleine 2% geeft aan veel meer te willen betalen voor milieuvriendelijke electriciteit.

Zuinig omgaan met energie

Ruim 51% van de panelleden antwoordt zuinig om te gaan met energie omwille van het milieu. Ruim 25% vindt het voorkómen van uitputting van fossiele energiebronnen een belangrijke reden om zuinig om te gaan met energie. Ruim 23% noemt financiële redenen als belangrijkste reden voor het zuinig omgaan met energie. De panelleden is gevraagd of hun energieverbruik de laatste 10 jaar gestegen, gedaald of gelijk is gebleven. 17,5% geeft aan dat het energieverbruik is gestegen. Redenen voor deze stijging zijn: de aanschaf van extra toestellen (bijvoorbeeld een 2e televisietoestel), de uitbreiding van het aantal gezinsleden, verbouwingswerkzaamheden (met als gevolg volumevergroting van de woning) of verhuizing naar een ruimer pand. Ruim 25% geeft aan dat het energieverbruik gelijk is gebleven en ruim 53% van de panelleden is van mening dat het energieverbruik is verminderd. Redenen hiervoor zijn: de aanschaf van energiezuinige apparaten (80,5%), meer energiebewust handelen (78%), gebruik van spaar- en ledlampen (76%), afname aantal gezinsleden (51%), dubbel glas (47%), betere isolatie (45%) en installatie zonnepanelen (12%). Liefst 67% van de woningen van de geënquêteerde gezinnen is voorzien van dubbel glas. Er is hierbij nauwelijks onderscheid te maken tussen koop- en huurwoningen. Bij oudere panden met authentieke glas-in-lood ramen, wordt vaak gebruik gemaakt van voorzetramen.50% van de deelnemers let ‘altijd’ op het energieverbruik bij aanschaf van een elektrisch apparaat en 33% houdt er ‘meestal’ rekening mee.

De deelnemers aan de enquête is verder gevraagd welke maatregelen ze de komende vijf jaar van plan zijn te nemen om energie te besparen. Het aanbrengen van aangepaste lampen (zoals spaarlampen) scoort hoog (ruim 56%), gevolgd door het aanschaffen van energiezuinige toestellen (47%). Minder stand-by apparaten aan laten staan (29%), minder verwarmen (25%), nieuwe ketel plaatsen (19%), isoleren van de woning, aanbrengen van tochtstrips en minder water verbruiken worden ook vaak genoemd. Het plaatsen van zonnepanelen wordt door 16% van de panelleden aangegeven, 9% geeft aan geen energiebesparende maatregelen te nemen.

Conclusie

Uit de enquete blijkt dat de panelleden wel degelijk belang hechten aan energiebesparing. Veel deelnemers hebben al (zo veel mogelijk) energiebesparende maatregelen genomen. Vrijwel iedereen heeft spaarlampen in huis. Verder worden woningen steeds beter geisoleerd en hebben de meeste huizen deels of helemaal dubbel glas. De respondenten gaan bewust om met energie en letten op energielabels. Een deel wil zelfs meer betalen voor milieuvriendelijk opgewekte stroom. Grotere energiebesparingsmaatregelen, zoals het plaatsen van een zonneboiler of zonnepanelen, worden minder vaak uitgevoerd. De belangrijkste redenen hiervoor zijn: onduidelijke voorlichting over de (meer)kosten en het rendement én de rompslomp van een verbouwing.

De Groene Peiler is het gezamenlijke natuur- en milieupanel van De Provinciale Milieufederaties. In elke provincie neemt een groep mensen plaats in een online panel dat zijn mening geeft over actuele ontwikkelingen in de omgeving. Dankzij de peilingen die zowel landelijk als provinciaal worden georganiseerd, krijgen De Provinciale Millieufederaties een beter zicht op wat inwoners belangrijk vinden op het gebied van natuur en milieu.