Provincie trekt streep door pilot ‘Boerderij van de Toekomst’

12 maart 2022

Provincie trekt streep door pilot ‘Boerderij van de Toekomst’

Verplaatsing van een boerenbedrijf uit het dorp Trintelen naar een nieuwe locatie lijkt van de baan nu de provincie Limburg de stekker uit het pilotproject heeft getrokken. Uitbreiding van het landbouwbedrijf op de huidige plek is daarmee nog de enige optie.

Uitbreiding boerderij

De familie Voncken runt een akkerbouwbedrijf midden in het dorp Trintelen. Gelegen in het vijfsterrenlandschap in het Nationaal Landschap Zuid-Limburg. Ze wilt het bedrijf graag uitbreiden met een aantal grote loodsen voor de opslag van uien en aardappelen. In de periode 2016-2017 zijn voor de bedrijfsontwikkeling vele locaties bekeken en onderzocht. De voorkeur van de familie ging in eerste instantie uit naar een locatie aan de Achterweg vlakbij Trintelen; het complete bedrijf zou daar met twee enorme nieuwe loodsen naar toe moeten verhuizen.

Verzet omwonenden

Het voornemen stuitte op groot verzet van omwonenden in de naburige gehuchten. Een ingestelde adviescommissie met provinciale ambtenaren en landschapsdeskundigen oordeelde ook negatief: de ontwikkeling was te grootschalig en zou het kleinschalige landschap ter plekke teveel aantasten. Vervolgens is de mogelijke bedrijfsverplaatsing begin 2019 opgeschaald naar een pilot ‘Boerderij van de Toekomst’. In deze pilot, (financieel) ondersteund door de provincie Limburg en de gemeente Gulpen-Wittem, werd onderzocht of het mogelijk is om via hoogwaardige architectuur, op een landschappelijk zeer kwetsbare plek, een betaalbare bedrijfsontwikkeling te realiseren die voldoet aan de eisen van de ondernemer en die recht doet aan de kwaliteit van het landschap. Bij een positieve uitkomst zou de aanpak als voorbeeld kunnen gaan dienen voor andere agrariërs met vergelijkbare uitbreidingsplannen.

Pilot ‘Boerderij van de Toekomst’

De pilot kende drie processtappen/fases:

• Bedrijfsvisie
• Locatiekeuze
• Schetsontwerp

De Natuur en Milieufederatie Limburg en de bij haar aangesloten Bond Heemschut zijn vanaf fase twee betrokken. Eind 2021 lagen er vier nieuwe locaties op tafel. Het College van B&W van Gulpen-Wittem koos in november 2021 voor een locatie van 18 ha. net buiten Trintelen naast de weg naar Eys. Daar moesten meerdere kleinere gebouwen en de bedrijfswoning komen, een soort landgoed met een bebouwing van 2500 m² met een doorgroei naar 4000 m².

Nieuwe locatie geen optie

Beide natuur- en milieuorganisaties hebben meteen laten weten niet te kunnen instemmen met de nieuwe locatie op het plateau tussen Eys, Ubachsberg en Wijlre. Dat geldt ook voor verschillende bewonersorganisaties uit omliggende kernen. De nieuwe bebouwing zou van heinde en verre te zien zijn en de openheid van het plateaulandschap, één van de kernkwaliteiten van het Nationaal Landschap Zuid-Limburg, teveel aantasten. Omdat deze pilot als mogelijk voorbeeld zou gaan dienen voor vergelijkbare ontwikkelingen elders in Zuid-Limburg, werd tevens precedentwerking gevreesd. De loodsen kunnen volgens de Natuur en Milieufederatie, Bond Heemschut en omwonenden beter gebouwd worden op het nabijgelegen bedrijventerrein de Beitel in Heerlen, waar ze landschappelijk geen kwaad kunnen. De gemeenteraad werd verzocht om niet akkoord te gaan met de verplaatsing van het bedrijf naar de voorkeurslocatie.

Lees onze brief aan de gemeenteraad

Provincie beëindigt pilot

Uiteindelijk heeft de provincie Limburg recent laten weten niet door te gaan met de pilot. “Wij achten agrarische bedrijfsverplaatsing naar de locatie Eyserweg-Horensweg als niet wenselijk vanwege de grote inbreuk hiervan op de kernkwaliteiten van het landschap”.

De NMF Limburg en Bond Heemschut zijn uiteraard verheugd dat de provincie haar argumenten om niet akkoord te gaan met de nieuwe locatie deelt. Het bevreemdt alleen dat de provincie nu aangeeft dat de voorkeurslocatie al eerder was afgevallen vanwege de landschappelijk zeer gevoelige ligging. Als ze dat ook eerder aan de gemeente had laten weten, dan had twee jaar intensieve discussie achterwege kunnen blijven.

Lees de brief van de provincie Limburg aan de gemeente Gulpen-Wittem