Transitie landbouw

Negatieve effecten

In Limburg wordt veel voedsel geproduceerd. Momenteel is ruim de helft van Limburg daarvoor in gebruik. De landbouw bepaalt voor een belangrijk deel hoe ons landschap eruit ziet. De ontwikkeling van de landbouw en bedrijfsvoering heeft grote impact op de kwaliteit van landschap, natuur en milieu. In Midden- en Noord-Limburg vind je veel intensieve veehouderij (vooral varkenshouderijen). In Zuid-Limburg meer melkveehouderijen. Tuinbouw neemt toe in de regio rondom Venlo. Met name de grootschalige, intensieve vorm brengt negatieve effecten met zich mee. De gezondheid en het welzijn van burgers wordt negatief beïnvloed, natuurgebieden worden erdoor beschadigd en het milieu wordt te zwaar belast op veel plaatsen.

De huidige situatie in de intensieve landbouw is verontrustend. De eisen vanuit de voedselketen en de milieunormen van de overheid leiden tot grootschaligheid, industriële bedrijven gericht op massaproductie. Het karakteristieke Limburgse landschap wordt hierdoor aangetast. Ook veroorzaakt de intensieve veehouderij veel overlast door stank en onder andere uitstoot van stikstof, fijnstof en ammoniak. Overschot aan mest leidt tot verontreiniging van bodem, grond- en op termijn drinkwater. Het uitgebreid gebruik van bestrijdingsmiddelen in de diverse teelten brengt schade toe aan allerlei organismen. De forse teruggang van de biodiversiteit is het directe gevolg. Meer weten over de impact van veehouderij?

Kwaliteit boven kwantiteit

Goed rentmeesterschap van bodem, water en energie staat voor de Natuur en Milieufederatie Limburg centraal. Behoud van kwaliteit van de leefomgeving, ook voor komende generaties. En gesloten kringlopen op een zo klein mogelijk schaalniveau. Bijvoorbeeld door diervoeder uit de directe omgeving te halen, door dierlijke mest te gebruiken en gewasresten hergebruiken als veevoer of compost. Streven naar een grote mate van diversiteit van flora en fauna op landbouwgronden. Daarbij is goede zorg voor de bodem en het microklimaat belangrijk. In zo’n systeem is de CO₂-uitstoot in evenwicht met de CO₂-opname.

Daarom pleiten wij voor een natuurinclusieve en grondgebonden landbouw waarbij landschap, biodiversiteit, klimaat, leefomgeving en dierenwelzijn worden omarmd.

Om dit te bereiken is een veelomvattende en integrale transitie nodig. De Natuur en Milieufederatie Limburg zet zich daarvoor zowel provinciaal als regionaal in. Niet de kwantiteit maar de kwaliteit zou leidend moeten zijn. Alleen zo kunnen we een toekomstbestendig landbouwsysteem maken dat ecologisch, economisch én op een breed maatschappelijk draagvlak kan rekenen.

Onze inzet is grofweg te verdelen in drie rollen:

• Bewustwording: Wij maken overheden en burgers bewust van de noodzaak van een transitie naar natuurinclusieve landbouw.
• Beleidsadvisering: Wij ondersteunen overheden met advies, bijvoorbeeld rond de mestverwerkingsindustrie.
• Samenwerking in projecten: Veel boeren en telers zien ook in dat een omslag noodzakelijk is. Zij denken dan ook na over een natuur- en milieuvriendelijke bedrijfsvoering. Met deze boeren werken wij graag gebiedsgericht samen.

Project uitgelicht

• Boer en Buur met Natuur
  In het programma Boer&Buur met Natuur ondersteunen de Natuur en Milieufederaties en hun partners samenwerkingen van boeren en burgers die werken aan oplossingen voor een toekomstbestendige landbouw. In iedere provincie ondersteunen we twee coalities om samen te doen, te leren en te bouwen aan een beweging die landbouw en natuur combineert.
  Lees verder

• Stikstofcursus
  Op 20 en 27 maart ervaarden we met het team van de Natuur en Milieufederatie Limburg, samen met enkele achterbanleden, een intensieve onderdompeling in de wereld van stikstof tijdens een cursus geleid door Martijn van der Wielen van NOX Advies. Onze adviseur Ruimtelijke Ordening, Natuur en Landschap Noa van Mulken schreef een kort verslag.Lees verder